Hamilelik döneminde yapılan tarama testleri, hem anne adayının hem de bebeğin sağlıklı bir gebelik süreci geçirmesi açısından büyük önem taşır. Bu testler arasında yer alan ikili tarama testi, özellikle gebeliğin ilk üç ayında yapılan ve Down sendromu gibi kromozomal anormallikleri tespit etmeye yönelik oldukça önemli bir testtir. Bu yazıda, hamilelikte ikili tarama testi nasıl yapılır sorusuna detaylı bir şekilde yanıt verilirken, testin süreci, hazırlığı, risk değerlendirmesi ve sonuç yorumlaması gibi konulara da değinilecektir.
İkili Tarama Testi Nedir?
İkili tarama testi, gebeliğin 11. ile 14. haftaları arasında yapılan, bebeğin sağlık durumu hakkında bilgi veren ve genetik hastalık riskini değerlendiren bir testtir. Bu test, annenin kanındaki bazı hormon düzeyleri ile bebeğin ense kalınlığı ölçülerek gerçekleştirilir ve olası kromozom bozuklukları hakkında önceden fikir verir.
Hangi Hastalıklar İçin Yapılır?
İkili tarama testi temel olarak Down sendromu (Trizomi 21), Edwards sendromu (Trizomi 18) gibi kromozomal bozuklukları tespit etmek için uygulanır.
İkili Tarama Testi Ne Zaman Yapılır?
Bu test, hamileliğin ilk trimesterinde yani 11 ile 14. haftalar arasında yapılır. Bu dönem, bebeğin ense kalınlığı ölçümünün en doğru şekilde yapılabildiği zaman dilimidir ve testin güvenilirliği açısından kritiktir.
Test Süresi Ne Kadardır?
İkili tarama testi genellikle 20-30 dakika içerisinde tamamlanır ve hem ultrason hem de kan örneği alınarak yapılır.
İkili Tarama Testi Nasıl Uygulanır?
Test, iki temel bileşenden oluşur: ultrason ile ense kalınlığı ölçümü ve annenin kolundan alınan kan örneğiyle PAPP-A ve β-hCG hormon düzeylerinin analiz edilmesi. Bu iki verinin bilgisayarda özel bir yazılım yardımıyla değerlendirilmesiyle bebekte genetik hastalık riski belirlenir.
Ultrason Aşaması
Ultrasonda bebeğin ense kalınlığı (NT) ölçülür. Bu değer ne kadar yüksekse, bazı genetik bozuklukların görülme riski de o kadar artar.
Kan Testi Aşaması
Anne adayının kanından alınan örnekte PAPP-A (gebeliğe özgü plazma proteini A) ve β-hCG (insan koryonik gonadotropin) hormon seviyelerine bakılır. Bu hormon düzeyleri, bebeğin kromozomal sağlığı hakkında bilgi verir.
İkili Tarama Testi Sonuçları Nasıl Yorumlanır?
Test sonuçları belirli bir risk oranı şeklinde sunulur. Örneğin, 1/100 riski çıkan bir gebelikte, bebeğin Down sendromlu olma olasılığı %1’dir. Sonuçlar yüksek riskli çıkarsa, daha ileri testler önerilebilir.
Sonuçlar Yüzde mi Verilir?
Hayır, ikili tarama testi sonuçları genellikle oran şeklinde ifade edilir. Ancak bazı raporlarda bu oranlar yüzdelik ifadeye de çevrilebilir.
İkili Tarama Testi Riskli mi?
Hayır, test tamamen risksizdir. Hem annenin hem de bebeğin sağlığı açısından herhangi bir tehlike oluşturmaz.
İnvaziv Olmayan Bir Test midir?
Evet, test invaziv değildir. Sadece ultrason ve kan örneğiyle gerçekleştirilir, bebeğe ya da rahme herhangi bir girişim uygulanmaz.
İkili Tarama Testi Zorunlu mudur?
Yasal olarak zorunlu değildir ancak doktorlar tarafından şiddetle tavsiye edilir. Erken tanı açısından oldukça değerli bilgiler sunması sebebiyle birçok anne adayı tarafından tercih edilir.
Devlet Hastanelerinde Yapılıyor mu?
Evet, Türkiye’de birçok devlet hastanesinde ikili tarama testi ücretsiz olarak yapılabilmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Hamilelikte İkili Tarama Testi Nasıl Yapılır?” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
İkili tarama testi ne zaman yapılmalı?
İkili tarama testi gebeliğin 11. ile 14. haftaları arasında yapılmalıdır çünkü bu dönemde bebeğin ense kalınlığı ölçümü en doğru sonuçları verir ve hormon düzeyleri de en iyi bu haftalarda değerlendirilir.
İkili tarama testi ile Down sendromu kesin anlaşılır mı?
Hayır, bu test sadece Down sendromu riski hakkında yüzde oranlı bir öngörü sunar. Kesin tanı koymak için CVS (koryon villus örneklemesi) veya amniyosentez gibi ileri tetkiklerin yapılması gerekir.
Test sonucu yüksek risk çıkarsa ne yapılmalı?
Yüksek riskli sonuç alınması durumunda doktor tarafından genellikle ileri düzey tanı testleri önerilir. Bu testler invaziv olabilir ve bebeğin genetik yapısının daha detaylı analiz edilmesini sağlar.
Test sonuçları ne kadar sürede çıkar?
Testin sonuçları genellikle 3 ila 7 gün içerisinde çıkar. Bu süre testin yapıldığı sağlık kuruluşuna ve yoğunluğa göre değişebilir.
Teste aç gidilmesi gerekir mi?
Hayır, ikili tarama testi için aç ya da tok olmanın bir önemi yoktur. Anne adayının test günü normal şekilde beslenmesi yeterlidir.
İkili tarama testi fiyatı ne kadar?
2025 yılı itibarıyla özel hastanelerde ikili tarama testi fiyatı 1000 TL ile 2500 TL arasında değişmektedir. Devlet hastanelerinde ise çoğunlukla ücretsizdir.
Her hamileye yapılması şart mı?
Zorunlu olmasa da önerilir. Özellikle ileri yaşta gebe kalan veya daha önce genetik bozukluk öyküsü olan kadınlar için önemli bir testtir.
